Autonome ontwikkelingen

Tussen het moment van de Begroting 2022  en het opstellen van de Begroting 2023 doen zich een aantal autonome ontwikkelingen voor. Onderstaande tabel geeft inzicht in de financiële consequenties van deze autonome ontwikkelingen:

Per autonome ontwikkeling volgt een toelichting:

1. Stedin
Het wegvallen van de dividend inkomsten Stedin is verwerkt in de cijfers, wat een negatief resultaat van € 5 miljoen per jaar betekent. Dit is het jaarlijkse dividend wat onder druk staat omdat Stedin alle liquiditeit aanwendt voor forse investeringen in het netwerk om dit toekomstbestendig te maken in het licht van de klimaatambities.

De keuze van Stedin om slechts beperkt dividend uit te keren is gemaakt vooruitlopend op het afronden van de discussie hoe de rekening van de verduurzaming wordt betaald. Door het dividend te beperken komt deze rekening naar de gemeenten, terwijl de kosten het gevolg zijn van afspraken op rijksniveau. Onze lobby is erop gericht om de rekening niet eenzijdig bij de gemeenten neer te leggen, maar rechtvaardig te verdelen over de verschillende overheden en de gebruikers.

2. Dividend Evides
Op grond van het ondernemingsplan 2022 en het in 2021 ontvangen dividend van Evides is het de verwachting dat het dividend structureel met € 400.000 moet worden verlaagd. Oorzaken hiervan zijn in hoofdzaak de investeringsagenda, de sterke loon- en prijsstijgingen en de tariefregulering; in combinatie met het vasthouden aan een relatief hoge solvabiliteit. Afwijkingen blijven mogelijk en zijn bijvoorbeeld afhankelijk van het tempo van opleveren van installaties, waaraan resultaat beïnvloedende investeringslasten en -opbrengsten zijn verbonden.

3. CAO 2021-2022
De cao Gemeenten is eind januari 2022 definitief vastgesteld voor de jaren 2021 en 2022. In de Begroting 2022 was hiervoor reeds budget opgenomen en in de Kaderbrief 2023 is voorgesorteerd op hogere kosten ten opzichte daarvan. Anderzijds is er met ingang van 2023 ook sprake van een aanpassing in de werkgeverslasten; deze aanpassing is voordelig, waardoor het effect van de cao-ontwikkeling deels wordt gedempt. Dit was nog niet bekend ten tijde van het opstellen van de kaderbrief. Al met al resulteert dit erin dat de totale stijging van de personeelslasten lager is dan waar in de vorige begroting en kaderbrief rekening mee is gehouden.

4. Decembercirculaire 2021
De Decembercirculaire 2021 heeft een beperkt positief effect op het exploitatiesaldo. In de bijbehorende raadsinformatiebrief 0005689  (zie raadsvergadering van 1 februari 2022 ) is dit nader toegelicht.

5. Energie
Als gevolg van de stijging van de leveringstarieven voor elektriciteit en gas is sprake van hogere energielasten. Voor 2023 en verder is vanwege de onzekerheden op de energiemarkt alleen gerekend met de stijging van de leveringstarieven voor 2022. Bij deze reeks gaan we ervan uit dat de energielasten blijvend op een hoger niveau zitten. Voor de berekening van de verhoging van de energielasten is een gemiddeld percentage van 40% op de werkelijke energielasten 2021 gehanteerd. Gesloten exploitaties (parkeren, riolen) zijn niet meegenomen in de berekening. Ook de energielasten van het gemeentelijk vastgoed, onderwijshuisvesting en sportaccommodaties zijn niet meegenomen, omdat de energielasten door de gebruiker worden betaald.

6. Aanbesteding aansprakelijkheidsverzekering
De aansprakelijkheidsverzekering voor personen-, zaak- en vermogensschade is Europees aanbesteed. Deze aanbesteding is duurder uitgevallen dan het contract. Dit komt met name door de verharding van de verzekeringsmarkt. Op dit moment zijn er nog maar weinig aanbieders voor gemeentelijke aansprakelijkheidsverzekeringen. Ook landelijke letsel- en vermogensschades van de aansprakelijkheidsverzekeringen stijgen door de veranderende wet- en regelgeving. Deze bedragen rekenen verzekeraars door in hun premies en het is niet de verwachting dat die binnen afzienbare tijd weer dalen.

7. Gemeentelijke bijdrage GRD Begroting 2022
De Drechtraad heeft op 7 juli 2021 de GRD Begroting 2022 en de bijbehorende gemeentelijke bijdragen vastgesteld. In het laatste kwartaal van 2021 is er een aantal ontwikkelingen geweest die aanleiding geven tot aanpassing van die gemeentelijke bijdragen. Conform de samenwerkingsovereenkomst kan een wijziging van de gemeentelijke bijdragen alleen worden doorgevoerd indien alle deelnemende gemeenten daartoe unaniem besluiten. Het betreffen hier de bijdragen voor de serviceorganisatie voor Smart Data Center, loonkosten van de gemeentelijke belastingdienst, frictiekosten in relatie tot de uittreding van de RAV uit de DG&J en daarmee uit het SCD, ICT beveiliging, en loonkosten 2022 in verband met de nieuwe cao. Het hier genoemde bedrag is de verhoging van het gedeelte van de gemeente Dordrecht in de totale kosten van de serviceorganisatie.

8. GR Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ)
Door diverse factoren ontstaat een structureel tekort in de begroting van de Veiligheidsregio. Om de basis op orde te krijgen, is een structureel bedrag van € 1,6 miljoen benodigd. Daarnaast komen er de aankomende jaren een aantal, veelal exogene ontwikkelingen op de VRZHZ af die gepaard gaan met structurele kosten van ruim € 1 miljoen. Het gaat hier bijvoorbeeld om kosten als gevolg van de invoering van de Omgevingswet, de vastgestelde cao 2021-2022 en de kosten om te voldoen aan eisen van informatieveiligheid. De derde component vormen gewenste innovaties en nieuw beleid zoals het Multi Intelligence Center van € 0,35 miljoen en de kosten voor een Risk Factory (nog als p.m. opgenomen, afhankelijk van businesscase).

Nadat rekening is gehouden met besparingen op bijvoorbeeld het oversluiten van de leningenportefeuille kent de begroting van de VRZHZ op basis van huidig inzicht een structureel tekort van € 2,26 miljoen. Het aandeel van Dordrecht in de basis op orde is € 464.000, in de exogene ontwikkelingen € 135.000 en in de innovaties en nieuw beleid (exclusief Risk Factory) € 58.000. Op de verhoging van de bijdrage is een zienswijze-procedure van toepassing.

9. Drechtwerk
De gemeentelijke bijdrage aan Drechtwerk kan structureel worden verlaagd, als gevolg van een gunstig verloop van de rijkssubsidie ten opzichte van de personele kosten (en detacheringen) van Drechtwerk. De Begroting 2023 en de doorkijk tot 2026 kent nog een aantal onbekende factoren zoals de effecten van de samenwerking/voeging met de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) en de effecten van (mogelijke) cao ontwikkelingen.

10. GR Dienst G&J - onderdeel dienst Gezondheid & Jeugd
De dienst Gezondheid & Jeugd heeft de gemeentelijke bijdragen uit de ontwerp begroting 2023 geïndexeerd vanwege prijsstijgingen op de lonen en materiële budgetten. Daarnaast heeft de dienst beleidsvoorstellen voor het meldpunt Zorg & Overlast en Veilig Thuis opgenomen in zijn begroting. Het Algemeen Bestuur van de GR dienst Gezondheid & Jeugd heeft deze ontwerp begroting 2023 inmiddels vastgesteld.

11. Groei Jeugdhulp uitgaven
De Serviceorganisatie Jeugd ZHZ heeft twee groeiscenario's voor de jeugdhulpuitgaven in haar ontwerp begroting 2023 voorgelegd aan de gemeenten, (inmiddels heeft het Algemeen Bestuur deze ontwerp Begroting 2023 vastgesteld.) Wij opteren voor het minder rooskleuriger doch realistischer scenario (met een groei van 6%, 4% en 2% in respectievelijk 2022, 2023 en 2024) gezien de historische cijfers en de vertraging in de financiële effecten van de bezuinigingsmaatregelen. Deze extra uitgaven worden deels gecompenseerd door extra rijksmiddelen in de Meicirculaire 2022. Zie Dekkingsmiddelen , onderdeel rijksbudget Jeugd.

12. Woonwagens
Na een herinrichting van het beheer van de woonwagens is de huuropbrengst al enkele jaren hoger dan begroot. Voorgesteld wordt deze stijging nu ook structureel te verwerken in de begroting.

13. Ventilatie op scholen (SUVIS)
Als maatregel voor corona is het verplicht voor scholen om de ventilatie op orde te hebben. Scholen krijgen hiervoor 30% subsidie van het Rijk. Vanuit de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor onderwijshuisvesting roept het Rijk gemeenten en schoolbesturen op om samen afspraken te maken over de overige 70%. Naar analogie van veel andere gemeenten is 50% van het restantbedrag (35% van de totaal investering) opgenomen als gemeentelijke bijdrage.

14. Algemene uitkering
De Rijksoverheid kijkt bij de verdeling van het gemeentefonds over de gemeenten onder meer naar het aantal inwoners, het aantal jongeren, het aantal uitkeringsgerechtigden, de oppervlakte van de gemeente en de grootte van de watergebieden. Het huidige bedrag uit het gemeentefonds is nog gebaseerd op een behoedzame groei van het aantal inwoners naar 119.500 (stand 1-1-2022). Naar verwachting groeit Dordrecht toe naar 122.000 inwoners (stand 1-1-2023) wat een structureel hoger bedrag uit het gemeentefonds oplevert.