Beleidsinformatie verbonden partijen

www.socialedienstdrechtsteden.nl

• De heer P.J. Heijkoop voorzitter het AB
• Mevrouw C.C van Benschop, lid van het AB
• De heer H. van der Linden, 1e plaatsvervangend lid
• Mevrouw T.F. de Jonge, 2de plaatsvervangend lid AB.

De gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht en Hardinxveld-Giessendam.

Dordrecht

Samenwerking op tal van onderwerpen in het sociaal domein, zoals de Participatiewet, schuldhulpverlening en de maatwerkvoorzieningen voor de Wmo. Het beleid dat de GR Sociaal uitvoert wordt op verschillende manieren vastgesteld. De verordeningen die vanuit de inhoudelijke wetten, zoals de Participatiewet, Wet gemeentelijke schuldhulpverlening en de Wet maatschappelijke ondersteuning, nodig zijn, worden door de deelnemende gemeenten en de Sociale Dienst Drechtsteden gezamenlijk voorbereid en door de lokale gemeenteraden vastgesteld. De nadere regels en beleidsregels worden grotendeels door het Algemeen en Dagelijks bestuur van de GR Sociaal vastgesteld.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• De Gemeenschappelijke regeling Sociaal (GRS) is ontstaan op 1 januari 2022 na de splitsing/transformatie van de Gemeenschappelijk Regeling Drechtsteden (GRD). Het is een collegeregeling daarom ontbreken financiële gegevens over voorgaande jaren.
• De gemeenten beslissen medio 2022 over de maatwerkvoorzieningen.
• De voorbereiding op de samenvoeging tussen GR Drechtwerk en GR Sociaal loopt.
• Per 1 januari 2022 is de Wet inburgering 2021 van kracht.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• De energiecrisis, de oorlog in de Oekraïne en de hoge inflatie geven risico's dat gemeenten onvoldoende worden gecompenseerd voor stijgende lasten voor inkomensondersteuning. Ook voor de langere termijn geeft de crisis druk op de aantallen bijstandontvangers, de aantallen schuldhulpverlening en minimabeleid.
• De vraag naar alle Wmo-voorzieningen blijft toenemen door dubbele vergrijzing, verdere extramuralisering, ambulantisering (afbouwbeleid van intramurale zorg) en de daarmee samenhangende verzwaring van de ondersteuningsvraag. Ondanks besparingen blijven, mede door de fixatie van het abonnementstarief, de kosten stijgen. Er is nog steeds een lange wachttijd voor huishoudelijke ondersteuning en individuele begeleiding. Dit is een landelijk probleem. Zorgaanbieders hebben te maken met een krapte aan personeel.
• De huishoudelijke WMO-ondersteuning wordt opnieuw aanbesteed c.q. verlengd in 2022. De verwachting is dat dan de tarieven oplopen.
• De kosten bewindvoering blijven stijgen.
• De eerste bestuursrapportage 2022 GR Sociaal leidt tot een wijziging (stijging) van de bijdragen van gemeenten van per saldo afgerond € 8,5 miljoen. Hiervan heeft € 12,9 miljoen betrekking op de eenmalige Energietoeslag en dat is budgettair neutraal verwerkt. De rijksmiddelen ad € 12.896.346 die de Drechtstedengemeenten hebben ontvangen worden opgehaald via de daarvoor afgesproken verdeelsleutel zoals opgenomen in de Bijdrageverordening. Dit maakt dat er lokaal verschillen kunnen ontstaan tussen de van het Rijk ontvangen middelen en de middelen die worden opgehaald.
• Tegenover de kostenontwikkeling op de bijstand staat voor de gemeente de ontwikkeling van de BUIG-budgetten die voor financiering van de kosten wordt ingezet. De nadere voorlopige beschikking 2022 is lager dan de eerdere voorlopige beschikking, in het najaar geeft het Rijk de definitieve beschikking 2022 af. In de nadere voorlopige budgetten zijn de beleidseffecten van het Rijk en de loon- en prijsbijstellingen nog niet verwerkt.
• De aantrekkende arbeidsmarkt heeft een dempend effect op de instroom in de bijstand. Gezien de afstand tot de arbeidsmarkt van veel inwoners in de bijstand leidt dit niet direct tot een grotere uitstroom.

• www.dienstgezondheidjeugd.nl
• www.jeugdzhz.nl
• www.veiligthuiszuidhollandzuid.nl
• www.ravzhz.nl

• De heer H. van der Linden, voorzitter Algemeen en Dagelijks Bestuur
• De heer M.P.P.M. Merx, lid van Algemeen Bestuur
• Mevrouw C.C van Benschop, plaatsvervangend lid AB.

De gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Hoeksche Waard, Molenlanden, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht.

Dordrecht

Het in algemene zin behartigen van belangen op het terrein van: publieke gezondheid, maatschappelijke zorg, huiselijk geweld en kindermishandeling, onderwijs, jeugdgezondheidszorg, ambulancezorg en jeugdhulp. De DG&J bevat de onderdelen: Dienst Gezondheid & Jeugd (DGJ), Serviceorganisatie Jeugd ZHZ (SOJ) en de Regionale Ambulancevoorziening Zuid-Holland Zuid (RAV).

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• Tijdens de COVID-19-epidemie heeft de DG&J personele inzet gepleegd voor de snel opgerichte COVID-19 uitvoeringsorganisatie. Inmiddels is in de realisatie van de inhoudelijke doelstellingen zichtbaar dat op de meeste vlakken personeel van de DG&J weer terugvloeit naar de 'reguliere DG&J-organisatie', dan wel dat voldoende capaciteit is aangetrokken in de afgelopen maanden om de reguliere activiteiten op te pakken.
• In 2022 worden de programma's Geweld Hoort Nergens Thuis, Veilig Opgroeien is Teamwerk (VOiT), de beweging naar 0 uithuisplaatsingen, plus de ontwikkelingen van het Toekomstscenario kind en gezinsbescherming samengevoegd onder de werktitel V(O)iT (Veilig (Opgroeien) is Teamwerk). Doel hiervan is alle programma's en projecten met raakvlakken binnen zorg en veiligheid onder één paraplu te scharen om zo in samenhang tot integrale en concrete resultaten te komen.

• In april 2022 heeft het Algemeen Bestuur van de GR DG&J het besluit genomen dat de Serviceorganisatie Jeugd ZHZ niet meer een apart onderdeel van de Gemeenschappelijke Regeling is maar wordt ondergebracht bij de DGJ. Dit heeft onder meer geleid tot een wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling (zie raadsbesluit 2022-0085522).
• Sinds begin 2021 zijn een Netwerk MT Jeugd ZHZ en een Portefeuillehoudersoverleg (PFO) Jeugd ZHZ ingericht. De tien gemeenten zijn via deze lijn eigenaar van een gezamenlijke ontwikkelagenda. De ontwikkelagenda betreft de trajecten waarop we gezamenlijk de focus leggen, omdat we daarmee belangrijke verschillen kunnen maken. Denk aan Jeugdhulp Naar Voren, Anders Zorgen en Beter begroten & monitoren. Uitwerking gebeurt veelal lokaal, met een bestuurlijk en ambtelijk opdrachtgever per traject. Het Algemeen Bestuur van de GR DG&J kan zich hierdoor richten en (beter) focussen op de aldaar belegde (gedelegeerde) taken.

• Per 1 januari 2021 is de DG&J niet meer de vergunninghouder van de Regionale Ambulancevoorziening (RAV). De DG&J kan dus niet meer aangesproken worden op de eisen uit de Wet ambulancevoorzieningen c.a. In de loop van 2023 zal, zoals nu gepland, ook de detachering van personeel aan de Coöperatie Ambulancezorg Zuid-Holland Zuid stoppen.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• Het Rijk heeft toegezegd om de kosten voor het bestrijden van COVID-19 in/vanaf 2021 te vergoeden. Dit geldt echter niet meer voor de gederfde inkomsten. Mogelijk leidt dit tot een eenmalige extra inwonerbijdrage in 2022 of latere jaren.
• Frictiekosten en onvoldoende afbouw van structurele kosten door de uittreding van de gemeenten Leerdam en Zederik.
• Onvoldoende/geen weerstandsvermogen bij de onderdelen DG&J en SOJ om (onvoorziene) tegenvallers op te vangen (vanuit de gedachtelijn bij GR-en geen stapeling van reserves te hebben).
• Nog niet alle gemeenten in Nederland hebben hun informatie aangeleverd ten behoeve van het nieuwe woonplaatsbeginsel. Het effect van de wijziging op de kosten is dus onduidelijk.
• Boeggolf-effect c.q. zwaardere problematiek door uitgestelde zorg tijdens de COVID-19-crisis.
• Geen (afdoende) realisatie taakstellingen op jeugdhulp.
• Nog onvoldoende transformatie van de jeugdhulp.
• Onjuiste c.q. te hoog afgegeven beschikkingen jeugdhulp.
• (Buitenproportionele) toename van de vraag naar jeugdhulp. Te lang gecontinueerde of niet geleverde zorg door aanbieders jeugdhulp. Toename van het aantal meldingen bij Veilig Thuis ZHZ.
• Langere doorlooptijden en vertraging bij overdracht van meldingen aan lokale veld door Veilig Thuis ZHZ.

https://www.ozhz.nl

• Mevrouw T.F. de Jonge lid en plaatsvervangend voorzitter Algemeen en Dagelijks Bestuur
• De heer M.P.P.M. Merx, lid Algemeen Bestuur
• De heer H. van der Linden, plaatsvervangend lid Algemeen Bestuur

De gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Hoeksche Waard, Molenlanden, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht en de provincie Zuid-Holland.

Dordrecht

De regeling is getroffen ter ondersteuning van de deelnemers en de regiogemeenten bij de uitvoering van hun taken op het gebied van het omgevingsrecht in het algemeen en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in het bijzonder, alsmede de taken op het terrein van vergunningverlening, handhaving en toezicht op grond van de in artikel 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022
Het Rijk heeft de invoering van de Omgevingswet uitgesteld naar 1 januari 2023 en de Wet kwaliteitsborging bouw (Wkb) treedt (naar verwachting) gelijktijdig met de Omgevingswet in werking. Omdat OZHZ voor een aantal opdrachtgevers ook de bouwtaken uitvoert wordt het wetgevingstraject intensief gevolgd. In Zuid-Holland Zuid is afgesproken dat OZHZ en de gemeenten samen optrekken bij het in beeld brengen van de impact van de Wkb op de eigen organisatie: de aard en hoeveelheid werk die overblijft, het personeel, de financiën en de bouwleges. De impact kan per gemeente verschillen, onder andere omdat deze afhankelijk is van het aantal aanvragen, de mate van toetsing aan het Bouwbesluit op dit moment en de manier waarop de gemeente invulling geeft aan het nieuwe stelsel. Het effect is groter als op dit moment de bouwbesluittoets volledig, zonder prioritering op risico's, wordt uitgevoerd. OZHZ voert de bouwtaak voor Dordrecht echter uit op basis van een risicomodel.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• OZHZ merkt de gevolgen van de coronacrisis: extra werkzaamheden zoals handhaving noodverordening, vergunningverlening voor het vergroten van terrassen en minder evenementen. De verwachting is dat de legesinkomsten van extra bouwaanvragen en het feit dat in 2022 het maatschappelijke verkeer weer op gang komt voldoende is om de toename in kosten bij OZHZ en de gemeente te dekken.
• Privatisering bouwplantoetsing en toezicht (Wet kwaliteitsborging bouw). OZHZ voert sinds 2019 voor twee gemeenten en de provincie Zuid-Holland taken uit binnen het brede omgevingsdomein van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Voor de bouwtaken wordt er vooralsnog uitgegaan dat gefaseerd een deel van de taken zal worden overgedragen aan de markt. Om dit risico te ondervangen richt OZHZ zich op taakuitbreiding zodat het noodzakelijke volume om de taak goed uit te voeren gewaarborgd blijft.

www.vrzhz.nl

De heer A.W. Kolff, voorzitter van het Algemeen en Dagelijks Bestuur (kroonbenoeming)

De gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Hoeksche Waard, Molenlanden, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht.

Dordrecht

De VR onderdelen Regionale Brandweer Zuid-Holland Zuid, de voorbereiding op Rampen en Crisis (VRC) en de Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR) zijn samen verantwoordelijk voor:

• Het in algemene zin behartigen van belangen op het terrein van: crisisbeheersing, rampenbestrijding, brandweerzorg en geneeskundige hulpverlening.
• Het voorbereiden op een ramp of crisis (inventariseren van risico’s in de regio).
• Het proberen te voorkomen van een ramp of crisis in de omgeving (het beheersen van de risico’s).
• Het bestrijden van een ramp of incident en proberen ervoor te zorgen dat alles zo snel mogelijk wordt hersteld (als er dan toch een incident of ramp gebeurt).

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• De afgelopen twee jaar stonden de bestrijding van de coronacrisis, de opvang van ontheemden uit Oekraïne en zeer recent de opvang van asielzoekers maar zeker ook de kritieke processen zoals brandbestrijding en hulpverlening voorop. Na de drukte van de coronacrisis was de verwachting dat in 2022 weer meer naar de taken, processen en prioriteiten zoals beschreven in het nieuwe beleidsplan worden verlegd, de huidige opvang van ontheemden uit Oekraïne en opvang van asielzoekers hebben hier zeer waarschijnlijk effect op.
• Ontwikkelingen staan daarentegen niet stil. In 2023 verwacht de Veiligheidsregio aan de slag te kunnen met de uitkomsten van het landelijk onderzoek naar een toekomstbestendig brandweerstelsel.
• De Omgevingswet zal (waarschijnlijk) in 2023 van kracht zijn.
• Afhankelijk van het proces in 2022 hoopt de VRZHZ in 2023 volop in te zetten op de Risk Factory en het Multi Intelligence Center.
• Landelijke ontwikkelingen: de evaluatie van de Wet Veiligheidsregio's is afgerond. Waar mogelijk zijn de gevolgen meegenomen bij het opstellen van het beleidsplan 2022-2025.
• In het algemeen bestuur van 10 maart 2022 zijn voorstellen behandeld met betrekking tot het financieel perspectief van de VRZHZ. Deze voorstellen zijn verwerkt in deze ontwerpbegroting 2023 en als zodanig onderdeel van de zienswijze bij de gemeenten. Concreet gaat het per saldo in 2023 om een verhoging van € 2,26 miljoen.
• Het kostenniveau in de bedrijfsvoering is significant gestegen. De veiligheidszorg voor haar inwoners wil het bestuur van de VRZHZ op het huidige niveau garanderen. De VRZHZ heeft de afgelopen jaren aanzienlijke bezuinigingen doorgevoerd. Daarom zullen nieuwe besparingen direct effect hebben op de kwaliteit van de dienstverlening. Denk aan: minder brandweerposten, een lager aantal piketten en het afstoten van ons eigen operationeel crisiscentrum. Daarom is een dringend beroep gedaan op de tien deelnemende gemeenten. Concreet betekent dit dat vanaf 2023 een structurele extra bijdrage van € 2.264.000 wordt doorgevoerd, bestaande uit:

o   € 464.000 om de cao-effecten voor onze medewerkers te dragen.
o   € 1.800.000 om structureel hogere kosten te kunnen absorberen.

• Stijgende kosten (in miljoenen) betreffen daarnaast onder andere cao-ontwikkelingen (0,5), inkoop/onderhoud materieel en materialen (0,3), onderhoud gebouwen (0,3), ICT (0,5) en informatieveiligheid (0,2). Bij kosten exogene ontwikkelingen gaat het vooral om invoering van de Omgevingswet (0,4). Gewenste innovaties zijn het Multi Intelligence Center (0,35) en de Risk Factory (afhankelijk van business case).

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• In 2022 is intensief gesproken over het financieel perspectief van de VRZHZ. Zorgen zijn er als het gaat over de hoge inflatiecijfers van de laatste tijd. De VRZHZ verwacht dit terug te zien in een nieuwe cao in 2023 omdat de huidige tot en met 2022 loopt. Het vraagt om blijvend de vinger aan de pols te houden en hier transparant met het bestuur over te spreken.
• De financiële gevolgen van de nieuwe cao-afspraken over functioneel leeftijdsontslag voor beroepsbrandweer zijn doorgerekend. Er is een voorziening gevormd die deze lasten volledig afdekt. Het risico op hogere lasten is hierdoor afgenomen. Nieuwe aanpassingen van de cao en wijzigingen in het gebruik van de regeling kunnen ervoor zorgen dat de gevormde voorziening aangevuld c.q. afgeroomd moet worden.
• Het algemeen bestuur wordt op 13 oktober via een themasessie meegenomen in het onderwerp strategische huisvesting waarbij ook in brede context het MJOP wordt betrokken. Vanzelfsprekend komen hierbij ook de financiële aspecten van te maken keuzes aan de orde.
• Daarnaast zien we ook het risico dat, door economische ontwikkelingen, het kostenniveau van de beoogde prioriteiten in het beleidsplan op termijn verder zou kunnen doen stijgen. De gemeenten zien over het geheel gezien een zorgelijke kostenstijging in alle domeinen op zich afkomen. De financiële ontwikkelingen bij de verschillende verbonden partijen zorgt voor toenemende druk op de gemeentelijke begrotingen. Dit heeft zijn weerslag op de financiële slagkracht van onze gemeente.

https://www.drechtwerk.nl

De heer P.J. Heijkoop, voorzitter Algemeen en Dagelijks Bestuur

De gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht en Hardinxveld-Giessendam.

Dordrecht

Het openbaar lichaam behartigt de belangen van de gemeenten op het terrein van de sociale werkvoorziening en geeft in opdracht van de gemeenten uitvoering aan de in de wet en in deze regeling genoemde taken. Hiermee streeft de organisatie ernaar dat mensen kunnen werken naar vermogen. Dat doet zij via de onderdelen: Drechtwerk/Drechtstedenactief, WerXaam B.V., Assembly partner B.V., Drechtwerk Diversiteit B.V., Drechtwerk Groen B.V., Drechtwerk FrisFacilitair B.V.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022
Geen bijzonderheden. De voorbereiding voor de samenvoeging van GR Drechtwerk en de GRS, beoogd per 1 januari 2023 loopt.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• Als de Rijkssubsidie Sociale Werkvoorziening (SW) niet toereikend is heeft dat direct gevolgen voor de gemeentelijke bijdrage.
• Niet of onvoldoende compenseren van de cao loonsverhogingen veroorzaakt tekorten.
• Niet of niet volledig aflossen van verstrekte geldleningen leidt tot kosten.

https://www.hvcgroep.nl

• Gevudo: de heer P.J. Heijkoop, vice-voorzitter Algemeen Bestuur
• Gevudo: mevrouw T.F. de Jonge, plaatsvervangend lid Algemeen Bestuur
• HVC: mogelijk de heer P.J. Heijkoop, vertegenwoordiger namens Gevudo

De gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Molenlanden, Papendrecht, Sliedrecht, Vijfheerenlanden en Zwijndrecht zijn deelnemer. Binnen deze regeling heeft Dordrecht momenteel op basis van inwonertallen een belang van circa 28%.

Dordrecht

Via Gevudo participeert Dordrecht in de NV Huisvuilcentrale Noord-Holland (HVC). Gezien het belang presenteren we hier ook informatie van HVC.
Het doel van Vuilverwerking Dordrecht en Omstreken (Gevudo): het behartigen van aandeelhoudersbelangen van de deelnemers in de NV HVC en het daarbij uitoefenen van stemrecht in de aandeelhoudersvergaderingen van NV HVC.
Het hoofddoel van HVC is: ten algemenen nutte werkzaam zijn op het gebied van het afvalbeheer en de daarmee verbonden opwekking van elektriciteit, benutting van overige vrijgekomen warmte en opwerking van reststoffen tot nuttige toepasbare restproducten; deels met inschakeling van derden.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• Zie raadsinformatiebrief (RIS-dossier 2640895) met betrekking tot warmteambities van HVC.

• Door toetreding van onder andere GR Avalex is een stem- en aandelenbelangverwatering van circa 3% ontstaan. De kans op verdere verwatering is groot; onder meer vanwege mogelijke toetreding door Haarlem/Zandvoort per 2023.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• Gevudo blijft streven naar verbeterpunten in de governance en discussie over het werkgebied van HVC, ook in het licht van transitierisico's en zelfstandige financierbaarheid. Echter het draagvlak daarvoor is bij andere aandeelhouders en de onderneming zelf vooralsnog beperkt. Het Dagelijks Bestuur heeft in overleg met het Algemeen Bestuur ervoor gekozen om externe advisering in te schakelen; welke naar verwachting in 2022 eindadvies zal uitbrengen; ook over de eigen rol invulling van Gevudo als aandeelhouder. Deze input wordt betrokken bij de eind 2022 te wijzigen Gemeenschappelijke Regeling.
• Hoewel de gemeente formeel garantierisico's loopt bij HVC, houden we op grond van de risicoparagraaf van Gevudo waarin de risico's van HVC zijn beschouwd, de risicomonitor op groen.

http://www.kiltunnel.nl

• De heer M.D. Burggraaf, Lid Dagelijks Bestuur en Algemeen Bestuur
• De heer H. van der Linden, Lid Algemeen Bestuur.

De provincie Zuid-Holland en de gemeenten Dordrecht en Hoeksche Waard.

Dordrecht

Het Wegschap heeft tot taak het beheren en exploiteren van een niet-openbare toltunnel onder de Dordtse Kil tussen Dordrecht en 's Gravendeel, inclusief de daarbij behorende wegen, gebouwen en het tolplein.
Daarbij hoort ook het bevorderen van het gebruik van de tunnel en het heffen van tolgelden tegen zodanige tarieven dat een rendabele exploitatie is gewaarborgd. Hierbij dient de veiligheid, zoals ook voorgeschreven in wet- en regelgeving, van de weggebruiker en de medewerkers altijd te zijn geborgd.

Actuele beleidsinformatie d.d. augustus 2022

• De uitvoering voor het groot onderhoud/renovatie van de tunnel in de periode is in de afrondende fase. De planning is dat het project in 2022 afgesloten wordt.
• In het financieringsplan van deze renovatie is rekening gehouden met een verlaging van de bijdrage van de garanten met ingang van 2021 structureel naar € 50.000.
• De gemeentelijke ambitie is om de toltarieven in de toekomst gelijk te houden en een deel van het positief exploitatieresultaat te benutten om de verrichte investeringen door de eigenaren te compenseren.
• Met de Belastingdienst is een vaststellingsovereenkomst gesloten dat het Wegschap ook na 2022 geen aangifte vennootschapsbelasting hoeft in te dienen.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• In het regeerakkoord van het Rijk is vastgelegd vanaf 2030 rekeningrijden te introduceren. Het is op dit moment onduidelijk hoe de verdere invulling hiervan zal plaatsvinden en wat dit betekent voor de tolinkomsten.

https://www.evides.nl

De heer H. van der Linden, gevolmachtigd aandeelhouder in de Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA)

Houders van aandelen zijn gemeenten die ten tijde van de oprichting van de vennootschap vielen binnen het verzorgingsgebied van NV Waterbedrijf Europoort. Dit betreft een gebied wat zich uitstrekt van Dordrecht, over de Hoekse Waard naar Rotterdam, Delft en Brielle.

Rotterdam

Drinkwatervoorziening dient een publiek belang. De B.V. GBE is 50% eigenaar van de aandelen van het waterbedrijf, Evides NV. De Evides-aandeelhouders hebben onder meer zeggenschap over de drinkwatertarieven en over het ondernemingsplan van de NV. Voor een groot deel is de sector gereguleerd via de Drinkwaterwet. De invloed van Autoriteit Consumenten en Markten (ACM) is zeer groot. De dividenduitkering is van belang voor een sluitende stadsbegroting. Dordrecht draagt een financieel belang van 7% in de B.V. (Overigens presenteren we bij de financiële gegevens van Evides de gegevens van de NV).

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• In 2022 zal de huidige directeur van GBE, dus niet van de NV, zijn werkzaamheden beëindigen. Een opvolger is voorgedragen aan de aandeelhoudersvergadering.
• Evides Waterbedrijf kent nu twee aandeelhoudersgroepen: Gemeenschappelijk Bezit Evides (GBE) en Gemeenschappelijk Bezit Evides Aqua (GBE Aqua). Beiden bezitten 50% van de aandelen. De 18 gemeenten van GBE in Zuid-Holland Zuid zijn: Albrandswaard, Barendrecht, Brielle, Capelle aan den IJssel, Delft, Dordrecht, Goeree-Overflakkee, Hellevoetsluis, Hoeksche Waard, Nissewaard, Maassluis, Midden-Delfland, Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen, Westland, Westvoorne en Zwijndrecht.

GBE Aqua bestaat uit de provincie Zeeland, de 13 Zeeuwse gemeenten en de gemeenten Woensdrecht, Bergen op Zoom en Goeree-Overflakkee.

• De minister geeft naar aanleiding van de motie van Kamerlid Diks in 2021 via een noodmaatregel ingegrepen bij de ACM, door de gereguleerde vermogenskostenvoet voor drinkwaterbedrijven voor 2 jaar te bevriezen. Desondanks blijft grote zorg bij de drinkwaterbranche bestaan over de toekomstgerichtheid van de regelgeving, waarbij de financiële problematiek van drinkwaterbedrijf Vitens als voorbeeld voor de sector dient. De weighted average cost of capital (WACC) was in 2011 nog 6%, de huidige WACC 2020–2021 van 2,75% wordt door de drinkwaterbedrijven als (te) laag ervaren. Zij geven aan bij een verdere verlaging hun taken niet meer adequaat te kunnen financieren en uitoefenen. De eigen formele gemeentelijke invloed om ACM tot andere inzichten te brengen is overigens zeer beperkt aangezien deze aandeelhouders, hoewel publiek van karakter, niet als rechtstreeks belanghebbende in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) ziet.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• Regulering (zie toelichting bij de ontwikkelingen).
• Op termijn (omstreeks 2026) is forse verlaging van dividend niet uitgesloten indien de ACM-regulering niet toekomstbestendig wordt gemaakt, naast dat één en ander al eerder vooral gevolgen kan/zal hebben voor de eigen bedrijfsvoering van Evides. Dat gemeenten de komende jaren nog een redelijk stabiel dividend mogen verwachten, is mede het gevolg van eerder opgespaarde resultaten en afspraken daarover met aandeelhouders om deze later uit te keren. Om die reden houden we de risicoclassificatie nog laag, tenzij er zich onverwachte materiële ontwikkelingen voor gaan doen.

http://www.merwedelingelijn.nl

De heer H. van der Linden, gevolmachtigd aandeelhouder en lid Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA)

De gemeenten Dordrecht, Sliedrecht, Hardinxveld-Giessendam, Molenlanden, Gorinchem, Leerdam en Geldermalsen.

Gorinchem

Het bevorderen en zorg dragen voor een verdere impuls van de spoorlijn Merwedelingelijn (spoorverbinding tussen Dordrecht en Geldermalsen). Het doel is om een tijdige, doelmatige, duurzame en veilige verbeteringen aan de infrastructuur van en rond de spoorlijn te bewerkstelligen.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022
Op dit moment houdt de Merwedelingelijn Beheer B.V. zich nog bezig met de ontwikkeling van de halte Gorinchem Noord. De verwachting is dat deze halte in 2026 gerealiseerd is. Wanneer dit het geval is, zijn alle taken van de BV, zoals opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst, gerealiseerd. Ook werkt de gemeente Dordrecht op dit moment, in samenwerking met ProRail en de provincie Zuid-Holland, aan een uitbreiding van de fietsenstalling bij station Stadspolders, om op die wijze een impuls te geven aan de Merwedelingelijn. De uitvoering van dit project stond gepland in de tweede helft van 2021, maar is door bodemvervuiling en intern personeelsverloop vertraagd. Op basis van de huidige planning vindt de uitvoering in 2023 plaats.

Actuele risico's d.d. augustus 2022
Op dit moment worden verschillende scenario's bestudeerd voor de afwikkeling van de bodemvervuiling. De mogelijkheid bestaat dat hier meerkosten uit voortvloeien die niet kunnen worden opgevangen binnen het huidige budget voor de fietsenstalling. Het is op dit moment echter nog te vroeg om concreet voor te sorteren op een bepaalde uitkomst.

https://www.rom-d.nl

De heer M.D. Burggraaf vertegenwoordigt Dordrecht rechtstreeks in de ROM-D Capital B.V en de overige onderdelen van de ROM-D als gevolmachtigd aandeelhouder in de Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA).

De provincie Zuid-Holland en de gemeenten Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht, Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht en Rotterdam.

Dordrecht

De Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden groep bestaat uit verschillende onderdelen:

• Holding Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden N.V.
• Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Capital B.V.
• Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Capital Beheer B.V.
• Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Beheer N.V.
• Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Projecten C.V.
• Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Kil III C.V.

We geven onderstaand de informatie van de holding aan. De hoofddoelstelling van de Regionale Ontwikkelings Maatschappij Drechtsteden (ROM-D) is het versterken en uitbouwen van de regionale economie. De CV's ontwikkelen terreinen, Capital dient voornamelijk als financier, naast BNG bank. Dordrecht draagt een financieel belang van 29,73% in de Capital B.V. en een direct belang van 7,4% in Kil III C.V. Daarnaast heeft Dordrecht een belang van 69,0% in de Holding N.V.
Het financiële en inhoudelijke belang voor Dordrecht zelf zit vooral in Kil III CV.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• De gemeente Rotterdam heeft te kennen gegeven uit te willen treden als aandeelhouder. De overige aandeelhouders zijn nog in gesprek over de koopprijs van de aandelen, welke dan door deze CV zelf worden terug gekocht.
• De aandeelhoudersvergadering heeft een drietal nieuwe projecten goedgekeurd voor uitvoering, te weten het project verplaatsing Dolderman, het project Veerweg te Hendrik-Ido-Ambacht en stemden aandeelhouders in met een niet-risicodragende rol van ROM-D in het project Nedstaal. Wel is er een tijdelijke financiering van 15 miljoen aangegaan onder garantie van gemeente Alblasserdam. Tot slot zijn er ook nieuwe verzoeken voor betrokkenheid van de ROM-D binnen gekomen die verder worden besproken. Dit betreft onder meer een verzoek van het Havenbedrijf om medewerking te verlenen aan de beoogde bedrijfsverplaatsing binnen Dordrecht, een onderzoek naar de mogelijkheden tot aankoop van het Citadelterrein te Hendrik-Ido-Ambacht en een verzoek van de gemeente Zwijndrecht om namens hen de onderhandelingen te voeren voor de herontwikkeling en uitgifte van het voormalige Loveld-terrein.
• Aandeelhouders oriënteren zich op mogelijke nieuwe projecten, die door ROM-D uitgevoerd kunnen gaan worden.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• De risicoclassificatie 'hoog' is vooral van toepassing op de projecten-CV vanwege een jaarlijks, nog steeds toenemende, negatieve algemene reserve ad € 2,3 miljoen en het momenteel nog ontbreken van een voldoende concreet ontwikkelingsperspectief, waarbij de financiële positie van die CV wordt verbeterd. Zie ook hierboven. Dit vormt tevens een latent hoog risico voor de waarde van het kapitaal dat door Capital is verstrekt (€ 3,9 miljoen).
• De negatieve reserve bij Kil III is in 2021 omgebogen naar een positief beeld. De winstreserve aldaar is nu vooral 'op papier' omdat de totale liquiditeitspositie van het ROMD-construct geen ruimte biedt voor uitkering, het project bovendien niet voltooid is en de middelen mogelijk weer worden ingezet voor andere projecten. De aandeelhouders zijn ook niet voornemens om winst aan zichzelf uit te laten keren.

www.innovationquarter.nl

De heer M.D. Burggraaf als gevolmachtigd lid in de Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA).

Ministerie van Economische zaken, Provincie Zuid-Holland, Gemeenten Rotterdam, Den Haag, Leiden, Delft, Westland, Stichting Holdingfonds Economische Investeringen Den Haag (HEID) en diverse universiteiten.

Den Haag

InnovationQuarter is de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor Zuid-Holland. InnovationQuarter financiert vernieuwende en snelgroeiende bedrijven, assisteert buitenlandse ondernemingen bij het vestigen in Zuid-Holland en organiseert samenwerking tussen innovatieve ondernemers, kennisinstellingen en de overheid. De vennootschap heeft ten doel het stimuleren van de economische ontwikkeling in de regio Zuid-Holland en hiermee het versterken van de positie en de internationale concurrentiekracht van Zuid-Holland (ZH) en Nederland. Ons belang is een aandelen kapitaal. In 2016 is de GRD toegetreden als aandeelhouder van het Participatiefonds van InnovationQuarter met een bedrag van € 500.000 (500.000 aandelen met een waarde van € 1,00 = 0,8% van het aandelenkapitaal). Eind 2021 is nog een extra kapitaalstorting gedaan van € 426.846, waarmee de totale balanswaarde op € 926.846 uitkomt. De aandelen in de ROM InnovationQuarter hangen nauw samen met de regionale (beleids)taken op gebied van het Ruimtelijke-Economisch domein en de Groeiagenda 2030. Deze taken zijn al per 1 januari 2021 naar de gemeente Dordrecht overdragen. Met de verandering per 1/1/2022 van de GRD naar een GR Sociaal en Dordrecht een centrumgemeente voor bedrijfsvoering is afgesproken dat de IQ aandelen worden overgedragen aan Dordrecht, waarbij wij het stemrecht invullen vanuit de regionale rol op vlak van Ruimtelijke-economisch terrein.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• het positioneren en profileren van de regio ZH en het uitvoeren van marktstrategieën.
• het bevorderen van het vestigingsklimaat in de regio ZH door het op enigerlei wijze deelnemen in, financieren, besturen, toezicht houden op, advisering en begeleiden van ondernemingen.
• het stimuleren en faciliteren van innovatie en het verbinden van partijen voor economische structuurversterking.
• het structureren en organiseren van toegang tot financiering voor startende en snel groeiende ondernemingen die zich bezig houden met technologische innovatie.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• De grootste aandeelhouders zijn het ministerie van Economische Zaken en de provincie Zuid-Holland. Beide hebben een aandeel van € 25 miljoen, ruim 40%. Dordrecht heeft (namens de regiogemeenten) met circa 1,5% maar een klein aandeel.
• IQ heeft de afgelopen jaren een financieel verlies gehad. Tot en met 2020 is het gecumuleerde verlies ongeveer 20% van het aandelenkapitaal. De aandelen zijn overgenomen voor de boekwaarde waarop deze per 31 december 2021 zijn opgenomen in de balans van de GR Drechtsteden. Bij de definitieve overdrachtsbalans zou worden bepaald of tot afwaardering moest worden overgegaan, op basis van de dan bekende cijfers, die dan ten laste van het resultaat komt van de GR Drechtsteden over 2021 (dat met alle deelnemende gemeenten wordt verrekend. Hiertoe is niet besloten.
• Eventuele waardevermeerderingen en -verminderingen maken onderdeel uit van de exploitatielasten die Dordrecht in de toekomst maakt voor het uitvoeren van bijbehorende taken. Ten aanzien van deze exploitatielasten is afgesproken dat de lasten en baten met alle deelnemers worden gedeeld op basis van de afgesproken verdeelsleutels. Daarmee wijzigt het belang van elke gemeente door deze transactie niet. Het betreft dus een technische overdacht, zonder dat daarbij de risico's wijzigen.
• Op het moment van het opstellen van dit document zijn nog geen financiële gegevens ontvangen.

https://www.stedingroep.nl/

Mevrouw T.F. de Jonge als gevolmachtigd aandeelhouder in de Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA) en als lid van de aandeelhouderscommissie (AHC).

Momenteel zijn 44 gemeenten aandeelhouder van Stedin. De gemeente Dordrecht bezit 9,05% gewone aandelen en daarnaast sinds 2021 10% cumulatief preferente aandelen.

Rotterdam

Stedin Groep beheert de aandelen van Stedin Beheer en van de Delta Netwerkgroep (DNWG), welke Enduris als netbeheerder heeft en draagt zorg voor de concernfinanciering. Stedin en Enduris verzorgen samen met hoogspanningsbeheerder Tennet het transport van elektriciteit en gas in Zuid-Holland, Zeeland en voor een klein deel in Friesland. De reden van participatie heeft een historische achtergrond: oprichting van een gemeentelijk energiebedrijf dat later samenging met andere bedrijven. In de Wet Onafhankelijk Netbeheer is het overheidsbelang in energienetwerken bevestigd. Het onderhoud wordt hoofdzakelijk verricht door dochterondernemingen Joulz en Delta Infra.
Met betrekking tot de gemeente, draagt deelname in de partij door middel van het dividend dat we ontvangen bij aan de sluitendheid van de stadsbegroting. Ons aandeel geeft (beperkte) invloed op majeure investeringsbeslissingen van de onderneming Stedin.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022
Stedin heeft nog steeds grote behoefte aan versterking van het eigen vermogen. Dordrecht heeft zich in 2021 bij de aankoop van nieuwe aandelen, om de hoogste nood te lenigen, erover uitgesproken dat zowel het Rijk als gemeenten welke in het verzorgingsgebied, maar geen aandeelhouder zijn, eerst aan zet zijn. Dit standpunt is ook het standpunt van de aandeelhoudercommissie en is recent ook meegegeven aan alle fracties van de Tweede Kamer. In juli 2022 hebben de ministers van Financiën en EZK de Kamer desondanks laten weten meer tijd te nemen voor een besluit om als Rijk zelf te participeren. Los van de financiële perikelen: één van de schaarstes waarmee Stedin steeds vaker te maken krijgt, is het gebrek aan ruimte voor de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Hiervoor moet op tijd meer boven- en ondergrondse ruimte worden gereserveerd, vindt de netbeheerder. Ook is er personele schaarste en zijn de prijzen van materialen explosief gestegen of minder goed verkrijgbaar. Anders gezegd: los van financiering is de maakbaarheid/realisatie ook nog een onzekerheid.  

Actuele risico's d.d. augustus 2022
Met de huidige reguleringsmethode én zonder participatie van het Rijk is snelle energietransitie financieel niet mogelijk. Dit probleem overstijgt de draagkracht van het collectief van gemeenten. Het dividendperspectief (over de normale aandelen) is en blijft daardoor zeer zorgelijk. Hierop wordt in de begroting 2023 e.v. geanticipeerd door het dividend op normale aandelen zekerheidshalve op nihil te stellen. Alleen op de cumulatief preferente aandelen wordt vanwege het specifieke karakter ervan rendement verwacht. Bij toetreding van nieuwe aandeelhouders zal het eventuele dividend over een groter totaalbelang worden verdeeld. Er ontstaat dan een x verwatering.

https://www.bngbank.nl

De heer P.J. Heijkoop als gevolmachtigd lid in de Algemene vergadering van aandeelhouders (AvA).

Het Rijk en Nederlandse gemeenten.

Den Haag

De BNG is een bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De Staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank nog steeds essentieel voor de publieke taak, maar de gemeente heeft ook alternatieve financieringsmogelijkheden. Klanten van BNG Bank zijn overwegend overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en openbaar nut. Verreweg het grootste deel van de kredietverlening van de bank is kredietrisicovrij, omdat deze aan of onder garantie van overheden plaatsvindt.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022
BNG Bank heeft in 2020 de ambitie uitgesproken dat zij 10% meer maatschappelijke impact wil maken in 2023 ten opzichte van 2021.
Verwezen wordt naar bijgaande informatie, waarbij aangetekend wordt dat dit in samenwerking met haar klanten moet worden gerealiseerd.

Actuele risico's d.d. d.d. augustus 2022
De hoogte van de nettowinst blijft met onzekerheden omgeven, omdat de bank geen voorspelling kan/wil doen over de ontwikkeling van de ongerealiseerde marktwaardeveranderingen. Een betrouwbare schatting van de nettowinst voor 2022 kan/wil de bank daarom niet maken. Bij het opstellen van deze begroting was het halfjaarbericht 2022 nog niet ontvangen.

https://www.vitrumnet.nl

Dhr. M.D. Burggraaf, lid Algemeen Bestuur en penningmeester

De stichting administratiekantoor Breedband Drechtsteden (26 non profit certificaathouders) heeft als primair doel het houden van aandelen van de Breedband Drechtsteden Groep BV. Deze BV bedient samen met de dochter BV's Breedband Drechtsteden BV (voor de certificaathouders in STAK) en VitrumNet BV (voor alle andere activiteiten) de relaties.

Dordrecht

Oorspronkelijk was het doel het in eigendom verwerven en beheren van een glasvezelinfrastructuur in de regio Drechtsteden. Momenteel is het doel het beheren van aandelen/certificaten en het uitoefenen van stemrecht in de Breedband Drechtsteden Groep BV.
Breedband Drechtsteden Groep B.V. bestaat uit de volgende werkmaatschappijen:

• Breedband Drechtsteden BV (bediening oprichters in de non-profit sector waaronder GRD/Dordrecht).
• VitrumNet BV (commercieel).

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022

• Op het circulaire bedrijventerrein Ambachtsezoom in Hendrik-Ido-Ambacht is gestart met de realisatie van een digitale infrastructuur die alle locaties op het terrein samenbrengt. Dit wijkt af van de reguliere aanpak waarbij per aansluiting wordt gewerkt. Door alle locaties aan te sluiten ontstaat een goede basis voor unieke, digitale innovaties en toepassingen die de groep ook elders in kan gaan zetten.
• De aandelen van de GRD zijn overgenomen in 2022 (zie raadsbesluit 2022-0060649).

Actuele risico's d.d. augustus 2022
Geen bijzonderheden. De financiële gegevens betreffen vastgestelde en voorlopige gegevens van Breedband Drechtsteden Groep. STAK is vooral een juridisch vehikel.

www.leerpark.nl

• Mevrouw C.C van Benschop, gevolmachtigd lid en voorzitter Algemeen Leden Vergadering (ALV)
• De heer J.H.S. Goossensen, bestuurslid (bestuurslid A)
• De heer N.J de Wit, bestuurslid

De gemeente Dordrecht en het ROC Da Vinci College (Stichting Regionaal opleidingscentrum Zuid-Holland Zuid).

Dordrecht

De Coöperatie Ontwikkeling Leerpark U.A. is op 26 juni 2003 opgericht en heeft als hoofddoelen:

1. Het namens de leden selecteren van een marktpartij en het namens de leden contracteren van die marktpartij, om op het terrein gelegen aan de Maria Montessorilaan en omgeving scholen, woningen, winkels, kantoren, bedrijfsruimten, openbare ruimten en infrastructuur te realiseren.
2. De realisatie van het Leerpark tegen de scherpste prijs en hoogst bereikbare kwaliteit te laten plaatsvinden.
3. In alle fasen van de ontwikkeling van het Leerpark op te treden als aanbestedende dienst krachtens de Europese richtlijnen.

De Coöperatie Ontwikkeling Leerpark U.A. bestaat uit de leden - Stichting Regionaal Opleidingscentrum Da Vinci College en de Gemeente Dordrecht, en fungeert als opdrachtgever voor de fysieke realisatie van het Leerpark binnen aangegeven kaders (programma’s, randvoorwaarden en budget van de leden).

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022
Beoogd is dat per Coöperatie Ontwikkeling Leerpark per 31 december 2022 kan worden beëindigd of wordt omgevormd.

Actuele risico's d.d. augustus 2022

• Het budget voor exploitatiebijdragen DZHF vanuit de deelnemers raakt uitgeput. De afgelopen jaren is onder andere door nieuwe financiering, het vergroten van de huurinkomsten gestuurd op het sluitend krijgen van de exploitatie. Desondanks is de verwachting dat ook de komende jaren de begroting zonder partnerbijdrage niet geheel sluitend zal worden.

https://www.wijkendordrecht.nl/energiedordrecht

• Mevrouw T.F. de Jonge bestuurslid (Algemene leden vergadering)
• De heer J.M. Leemans, ambtelijk lid

NV Huisvuilcentrale Noord-Holland en de gemeente Dordrecht.

Dordrecht

Doel van de coöperatie is het versnellen van de uitvoering van het gemeentelijk energiebeleid, het tot stand brengen van leerwerkverbindingen op het gebied van duurzame energie en het tot stand brengen van een revolverend fonds voor het doen van duurzame investeringen.

Actuele ontwikkelingen d.d. augustus 2022
De activiteiten van de ECD in 2023 zijn het beheer van de in bedrijf zijnde productie-installaties en het in opdracht van de gemeente vormgeven van het zonne-offensief

• Windturbine Krabbegors: de Raad van State heeft nog geen uitspraak gedaan in de hoger beroepszaak, een zittingsdatum is nog niet gepland. Aan het verkrijgen van de SDE subsidie zijn voorwaarden verbonden. In loop der tijd heeft de ECD meerdere malen aan de subsidieverstrekker uitstel voor de bouw gevraagd en gekregen. Een belangrijke voorwaarde is dat de windmolen binnen vier jaar na het verkrijgen van de subsidie in bedrijf moet zijn. Dat betekent dat de windmolen uiterlijk 4 maart 2023 in gebruik moet zijn. Deze datum, zonder uitspraak, is niet haalbaar zodat (een deel van) de SDE subsidie komt te vervallen. Dit verlies in combinatie met de rente ontwikkelingen in de markt en de oplopende bouw- en productiekosten zorgen er voor dat er met deze windturbine geen rendabele businesscase is te realiseren. De ECD heeft daarom besloten om af te zien van de ontwikkeling en de ontwikkel kosten in 2022 als verlies te boeken.
• In de jaren 2022-2030 gaat de ECD zich toeleggen op het versnellen van de energietransitie door vorm te geven aan het door de gemeente gewenste zonneoffensief. Hiervoor zal zijn een projectleider zonne-energie in dienst nemen.

Actuele risico's d.d. augustus 2022
Op dit moment zijn geen specifieke risico's benoembaar. Zonneweides Amstelwijck en Crayestein: zijn in bedrijf. Risico's van uitval en diefstal van panelen zijn gedekt met een verzekering.
Het werkplan 2023 (en daarmee de begroting) is nog in ontwikkeling.